Cultuurportfolio Nederlands

De slimste taal van Vlaanderen:  een pleidooi voor nuance tussen AN en dialect Stel je voor Een taalquiz op nationale televisie, met niet BV’s of professoren in de panelzetels, maar de talen zélf. Algemeen Nederlands. West-Vlaams. Antwerps. Geen mop, maar een briljante column van Soetkin De Smet waarin de taalnorm een pak voor haar (gestreken) broek krijgt van haar kleurrijke tegenhangers. Je voelt het meteen: dit is meer dan taalhumor. Dit is een scherpe, creatieve clash tussen standaardtaal en het levende, ademende dialect. Algemeen Nederlands, de brave leerling van de klas, doet verwoede pogingen om de orde te bewaren, terwijl Antwerps en West-Vlaams de boel vrolijk onderuithalen met gezever, gezwets en charisma. Wat De Smet hier doet, is geniaal in zijn eenvoud: ze geeft taal een gezicht. En tegelijk een gewetensvraag mee. Want ja, Algemeen Nederlands is verstaanbaar, stabiel en nodig. Maar raakt het ons nog? En belangrijker: herkennen jongeren zich er nog in? Een gesprek dat l...

Als het klaslokaal verandert in een crisiskamer Er is iets aan het schuiven in het onderwijs. Niet alleen bij het CLB, bij de minister of op de perstribunes van De Standaard, maar ook — en vooral — in onze klaslokalen. Wat ooit een plek van leren was, wordt voor steeds meer leerkrachten een soort crisiskamer. En nee, dat is niet dramatisch gesteld. Lees maar het artikel met die veelzeggende titel: “Eén leerling al zes keer buitengezet” . Zes keer. Dat is geen incident meer. Dat is een systeem dat vastgelopen is. Gedrag als breekpunt Het artikel toont pijnlijk helder hoe scholen vandaag aan hun limiet zitten. Leerlingen met extreem gedrag — woede-uitbarstingen, verslaving, afglijdende thuissituaties — zetten niet alleen het lesverloop op pauze, maar ook het hele systeem onder druk. En wat doe je als er geen plaats meer is in de jeugdzorg, als ouders niet bereikbaar zijn, en als zelfs de politie de leerling maar gewoon weer voor de schoolpoort dumpt? Ik weet het niet. En blijkbaar weten ...

Structuur is geen straf, maar een geschenk (als we het samen doen) I k ga het meteen zeggen: ik ben vóór structuur in het onderwijs. Niet als heilig dogma, wel als gedeelde afspraak die ademruimte geeft aan iedereen. Leerkrachten, leerlingen, directies én poetsvrouwen (die trouwens perfect weten wie er weer met modderschoenen binnenliep). Het artikel in De Standaard stelt een duidelijke vraag: zijn rust, orde en structuur de redders van ons onderwijs? Minister Demir vindt van wel, en dat mag. Maar met een slogan als “back to basics” los je niet alles op. Een klas is geen Excelbestand. Structuur moet meer zijn dan regels op papier – het moet iets worden dat werkt, leeft en gedragen wordt. Structuur werkt, maar enkel als je ze samen draagt Wat mij overtuigde, waren de voorbeelden van scholen waar structuur géén dwangbuis is, maar een gedeeld ritme. Zoals dat Technisch Atheneum in Lokeren met hun zandloper in de kleedkamer: een simpele visuele reminder die gedragsverwachtingen duidelijk...

Commissie van Wijzen Had jij er al van gehoord? Het standpunt dat hier besproken wordt, gaat over de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen en de uitdagingen waar we voor staan.  Ik vond het een interessant en genuanceerd stuk, dat een aantal belangrijke punten aanhaalt. Zo pleit de commissie voor meer autonomie voor de scholen, meer professionalisering van de leraar voor de klas en veel meer zorg voor beginnende leerkrachten. Dat zijn allemaal zaken waar ik me als leerkracht in spé (duimen maar) achter kan scharen.  Maar ik vraag me ook af hoe realistisch deze voorstellen zijn en hoe snel ze kunnen worden gerealiseerd. Eer deze maatregelen ooit worden doorgevoerd, zijn we ongetwijfeld een behoorlijk aantal schooljaren verder, zoals de titel van het artikel al aangaf. Wat denk jij? Ben je het eens met de visie van de Commissie van Wijzen? Hoe zie jij de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen? Welke maatregelen zou jij prioritair willen zien? Ik ben benieuwd naar je mening!...

Nathalie stopte na één jaar als zijinstromer in het onderwijs, en ze is lang niet de enige. Het verhaal van Nathalie Vandevoorde illustreert een  blijkbaar veelvoorkomend probleem in het onderwijs: veel zijinstromers geven er al na één schooljaar de brui aan.  In Vlaanderen stopt bijna drie op de tien zij-instromers na één jaar in het onderwijs.  Nathalie, die eerder een bedrijfje leidde dat  verpleegkundigen rekruteerde voor het buitenland, kwam via contact tracing tijdens de coronacrisis in contact met het onderwijs.  Ze werd aangenomen als lerares beeldende kunsten, waar ze erg goed in was en zich volledig voor inzette. Nathalie gaf een volledig trimester les en was ook al eerder ingesprongen. Ze maakte lesvoorbereidingen van nul en was betrokken bij verschillende projecten op school. Ze stemde ermee in om na de kerstvakantie terug te komen, zelfs als dat betekende dat ze haar aquarelworkshops die ze op zelfstandige basis organiseerde, moest annuleren. Echter...