Cultuurportfolio Nederlands

Als het klaslokaal verandert in een crisiskamer Er is iets aan het schuiven in het onderwijs. Niet alleen bij het CLB, bij de minister of op de perstribunes van De Standaard, maar ook — en vooral — in onze klaslokalen. Wat ooit een plek van leren was, wordt voor steeds meer leerkrachten een soort crisiskamer. En nee, dat is niet dramatisch gesteld. Lees maar het artikel met die veelzeggende titel: “Eén leerling al zes keer buitengezet” . Zes keer. Dat is geen incident meer. Dat is een systeem dat vastgelopen is. Gedrag als breekpunt Het artikel toont pijnlijk helder hoe scholen vandaag aan hun limiet zitten. Leerlingen met extreem gedrag — woede-uitbarstingen, verslaving, afglijdende thuissituaties — zetten niet alleen het lesverloop op pauze, maar ook het hele systeem onder druk. En wat doe je als er geen plaats meer is in de jeugdzorg, als ouders niet bereikbaar zijn, en als zelfs de politie de leerling maar gewoon weer voor de schoolpoort dumpt? Ik weet het niet. En blijkbaar weten ...

Structuur is geen straf, maar een geschenk (als we het samen doen) I k ga het meteen zeggen: ik ben vóór structuur in het onderwijs. Niet als heilig dogma, wel als gedeelde afspraak die ademruimte geeft aan iedereen. Leerkrachten, leerlingen, directies én poetsvrouwen (die trouwens perfect weten wie er weer met modderschoenen binnenliep). Het artikel in De Standaard stelt een duidelijke vraag: zijn rust, orde en structuur de redders van ons onderwijs? Minister Demir vindt van wel, en dat mag. Maar met een slogan als “back to basics” los je niet alles op. Een klas is geen Excelbestand. Structuur moet meer zijn dan regels op papier – het moet iets worden dat werkt, leeft en gedragen wordt. Structuur werkt, maar enkel als je ze samen draagt Wat mij overtuigde, waren de voorbeelden van scholen waar structuur géén dwangbuis is, maar een gedeeld ritme. Zoals dat Technisch Atheneum in Lokeren met hun zandloper in de kleedkamer: een simpele visuele reminder die gedragsverwachtingen duidelijk...

  De opkomst van hyperdialect in Brabant: taalverandering en identiteit Dialecten in Nederland staan onder druk, met name bij de jongere generatie die steeds vaker het standaard Nederlands hanteert.  Toch gebeurt er in Nederlands Brabant iets bijzonders: een nieuwe, uitvergrote vorm van dialect, ook wel hyperdialect genoemd, wint aan populariteit. In een recente podcast vertelt taalkundige Kristel Doreleijers over haar onderzoek naar dit verschijnsel, waarin jongerentaal en dialect op unieke wijze samenkomen. Wat is hyperdialect? Hyperdialect, of 'super Brabants,' zoals het in de podcast wordt genoemd, is een vorm van dialect waarin regionale kenmerken worden uitvergroot en zelfs overdreven. Doreleijers beschrijft hoe jongeren in Brabant bijvoorbeeld extra accenten leggen in het gebruik van dialectische klanken en grammatica, zoals het toevoegen van dialectuitgangen aan zelfstandige naamwoorden. Zo wordt "de boerderij" in het hyperdialect "dun boerderij," w...

Liefde voor taal  In zijn artikel wijst Michiel Wils op een dringend probleem binnen het taalonderwijs: de nadruk op puur functionele taalvaardigheden ten koste van de passie voor de taal zelf. Wils betoogde dat het lesprogramma met zijn vage leerdoelen en gebrek aan literaire aandacht heeft geleid tot een situatie waarin studenten niet langer genieten van lezen en hun culturele en taalkundige bagage verwaarlozen.  Waar knelt het schoentje? De grootste uitdaging zit hem in het vinden van de juiste balans tussen vaardigheden en kennis binnen het onderwijs van taalvakken. Er is een opvallende overgang naar een praktischere benadering, waarbij de focus ligt op communicatie en de interpretatie van tekst door leerlingen; echter lijkt de diepte en culturele diversiteit van taal naar de achtergrond te zijn verdwenen.  Wils benadrukt het belang van kennisoverdracht en culturele bagage als essentiële elementen voor het cultiveren van liefde voor taal. Hij benadrukt ook de waarde v...

Op 28 maart 2024 publiceerde de Commissie van Wijzen een rapport met aanbevelingen om het lerarentekort en de werkdruk in het onderwijs aan te pakken.  Een van de meest opvallende voorstellen is de invoering van een 38-urige werkweek voor leerkrachten. Dit voorstel heeft geleid tot een levendig debat en sterke reacties vanuit de onderwijssector.   De voorstellen van de Commissie van Wijzen De Commissie van Wijzen, een groep experts samengesteld door de overheid, heeft een uitgebreid rapport opgesteld met maar liefst 70 aanbevelingen. Deze aanbevelingen zijn bedoeld om structurele problemen in het onderwijs op te lossen, zoals het lerarentekort en de toenemende werkdruk. De kern van hun voorstel is de introductie van een 38-urige werkweek voor leerkrachten, wat inhoudt dat alle werkgerelateerde taken binnen deze tijd moeten worden uitgevoerd.   Reacties uit de onderwijssector   We hebben allemaal gezien dat de voorstellen gemengde reacties hebben opgeroepen binnen de ...

 Maar over geuren en kleuren kan je niet ' discussieuren ' ( Hilarisch vond mijn pa zichzelf wanneer hij maar al te vaak deze uitspraak deed ) En die drang naar het maken van woordmopjes, waar vandaag de dag naar verwezen wordt als 'dad-jokes' als ik het goed heb, heb ik zeker van hem meegekregen. Maar even terug naar dat schaap en iets ruimer, de restauratie van het Lam Gods waar momenteel zoveel commotie rond is. Waarschijnlijk kan niet iedereen het artikel zonder abonnement op GVA volledig lezen dus zal ik hier zo goed als mogelijk de essentie maar vooral ook een paar van de mooie foto's in deze blogpost verwerken. In het online artikel zijn deze illustraties interactief en kan je met een slider-balk dus over, onder andere dat lam, schuiven, om zo een instant vergelijk te kunnen maken tussen het origineel en de gerestaureerde versie.  Maar was het origineel wel hét origineel van Jan Van Eyck? Blijkbaar zat Hubert Van Eyck er ook voor iets tussen? Ik citeer even u...

Commissie van Wijzen Had jij er al van gehoord? Het standpunt dat hier besproken wordt, gaat over de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen en de uitdagingen waar we voor staan.  Ik vond het een interessant en genuanceerd stuk, dat een aantal belangrijke punten aanhaalt. Zo pleit de commissie voor meer autonomie voor de scholen, meer professionalisering van de leraar voor de klas en veel meer zorg voor beginnende leerkrachten. Dat zijn allemaal zaken waar ik me als leerkracht in spé (duimen maar) achter kan scharen.  Maar ik vraag me ook af hoe realistisch deze voorstellen zijn en hoe snel ze kunnen worden gerealiseerd. Eer deze maatregelen ooit worden doorgevoerd, zijn we ongetwijfeld een behoorlijk aantal schooljaren verder, zoals de titel van het artikel al aangaf. Wat denk jij? Ben je het eens met de visie van de Commissie van Wijzen? Hoe zie jij de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen? Welke maatregelen zou jij prioritair willen zien? Ik ben benieuwd naar je mening!...

Nathalie stopte na één jaar als zijinstromer in het onderwijs, en ze is lang niet de enige. Het verhaal van Nathalie Vandevoorde illustreert een  blijkbaar veelvoorkomend probleem in het onderwijs: veel zijinstromers geven er al na één schooljaar de brui aan.  In Vlaanderen stopt bijna drie op de tien zij-instromers na één jaar in het onderwijs.  Nathalie, die eerder een bedrijfje leidde dat  verpleegkundigen rekruteerde voor het buitenland, kwam via contact tracing tijdens de coronacrisis in contact met het onderwijs.  Ze werd aangenomen als lerares beeldende kunsten, waar ze erg goed in was en zich volledig voor inzette. Nathalie gaf een volledig trimester les en was ook al eerder ingesprongen. Ze maakte lesvoorbereidingen van nul en was betrokken bij verschillende projecten op school. Ze stemde ermee in om na de kerstvakantie terug te komen, zelfs als dat betekende dat ze haar aquarelworkshops die ze op zelfstandige basis organiseerde, moest annuleren. Echter...

Eva uit Mortsel laat kinderen lezen en werken rond dementie:  “Kinderen merken ook dat mensen met dementie anders reageren dan vroeger”   Kinderen en dementie: Een delicate balans Dementie is een complexe ziekte die in de eerste plaats volwassenen treft, maar ook een diepe impact kan hebben op kinderen. Het is belangrijk om kinderen te informeren en hen te helpen omgaan met deze ziekte, vooral als een geliefde getroffen is. In dit blogbericht bespreek ik het inspirerende werk van Eva Van der Linden, een auteur uit Mortsel, die kinderen helpt begrijpen wat dementie is door middel van haar boeken. Eva Van der Linden heeft al acht boeken geschreven, waarvan haar recentste werk ‘Waarom Greet zoveel vergeet’ gaat over dementie. Ze richt zich op kinderen als leespubliek en haalt inspiratie uit haar 17-jarige carrière in een woonzorgcentrum in Borgerhout. Haar boek is bedoeld om kinderen op een laagdrempelige manier te helpen begrijpen wat dementie is en hoe ze ermee om kunnen gaan. ...